Fransa’da Pazar günü ilk turu yapılacak genel seçimlerin üç büyük ittifakını temsil eden Jordan Bardella, Gabriel Attal ve Manuel Bompard canlı yayında düzenlenen tartışma programında karşı karşıya geldi. Yaklaşık iki saat süren programda üç aday seçim vaatlerini açıkladı.
Aşırı sağ Ulusal Birlik Partisi lideri Jordan Bardella, Başbakan Gabriel Attal ile sol ittifak temsilcisi Manuel Bompart dün akşam TF1 kanalı tarafından düzenlenen tartışma programında kozlarını paylaştı. Fransız siyasetinin üç önemli ittifakının temsilcisi arasındaki tartışma programında zaman zaman gergin anlar yaşandı.
Gilles Bouleau ile Anne-Claire Coudray’ın sorularını cevaplayan adaylara tartışma süresince eşit zaman tanındı.
Fransızların alım gücünden ekonomik politikalarına, güvenlik sorunundan göçe, emeklilik reformundan eğitime kadar bir çok konuda fikirleri sorulan adaylar iktidara gelmeleri durumunda yapacaklarını sıraladılar.
Alım Gücü
“Ben buradayım, hayal satmak için değil, alım gücüne somut çözümler getirmek için,” ifadeleriyle sözlerine başlayan Ulusal Birlik Partisi lideri Jordan Bardella iddalı konuştu. Akaryakıt, elektrik ve gaz üzerindeki KDV’yi %5,5’e düşürmeyi önerdi, bu önlemin Fransızların mali durumunu iyileştirmede hayati olduğunu vurguladı.
Mevcut Başbakan Gabriel Attal, bu önlemin mali açıdan uygulanabilirliğine şüpheyle yaklaştı ve bütçe yönetiminin ciddi ve gerçekçi olması gerektiğini vurguladı.
Manuel Bompard (LFI) ise Bardella’yı etkili alım gücü politikalarından vazgeçmekle eleştirerek, rakiplerini zenginlerin çıkarlarını çoğunluğun zararına korumakla suçladı. Asgari ücret ve maaşlarda önemli bir artış çağrısında bulundu.
Ekonomik Politikalar
Jordan Bardella, ekonomik canlanma için vergi indirimleri önerdi ancak rakipleri bu çözümleri basit ve maliyetli buldu. Bardella, gençler için gelir vergisinin kaldırılmasını savundu ve “Fransız ekonomisini canlandırmak için vergileri azaltmalıyız,” dedi.
Gabriel Attal, bu öneriyi “Gerçekçi olmayan hayaller yerine pragmatik çözümlere ihtiyacımız var,” diyerek eleştirdi. “Kendi kendinize vergi muafiyeti mi sağlamak istiyorsunuz?” şeklinde alay ederek 31 yaşındaki bir işçinin vergi öderken 29 yaşındaki bir yatırımcının ödememesini adaletsiz bulduğunu belirtti.
Manuel Bompard ise Bardella ve Attal’ı eleştirerek, alım gücü önlemlerini zenginlerin lehine boşaltmakla suçladı. Bompard, ekonomik eşitsizliklerin azaltılması gerektiğini vurguladı ve adil bir toplum için gelir dağılımını hedefleyen politikalar önerdi.
Emeklilik Reformu
Jordan Bardella ve Manuel Bompard, yasal emeklilik yaşını 64’e çıkaran reformu geri alma konusunda hemfikir. Bardella, bazı işçiler için 66 yaşında emekliliği mümkün kılmayı da önerdi.
Gabriel Attal ise mevcut emeklilik reformunu savunarak, uzun vadeli mali sürdürülebilirliği sağlamak için gerekli olduğunu belirtti.
Çifte Vatandaşlık ve Göç
Çifte vatandaşlık ve yabancıların hakları tartışmanın en ayrıştırıcı konularından biri oldu.
Jordan Bardella, göçmenlik konusunda kaygılarını dile getirerek, doğumla vatandaşlık hakkının kaldırılmasını önerdi. “Göç, kimliğimizi, güvenliğimizi ve kamu bütçesini sarsan bir konudur,” diyerek bu temayı politik vizyonunun merkezine yerleştirdi. Ayrıca, stratejik görevlere çifte vatandaşların erişimini kısıtlamayı önerdi.
Gabriel Attal, bu fikri 3,5 milyon Fransız çifte vatandaşa hakaret olarak nitelendirdi. “Çifte vatandaşları yarım vatandaş olarak görmek kabul edilemez,” dedi. Ayrıca, Avrupa Parlamentosu’nda hassas bir görevde bulunan Fransız-Rus danışmanı Tamara Volokhova’yı işaret ederek Bardella’nın tutumunun çelişkili olduğunu belirtti.
Manuel Bompard ise Bardella’nın düzensiz göçmenlere sağlık hizmeti kısıtlaması fikrini eleştirdi. “Virüs, kişinin belgesiz olup olmadığını bilmez,” diyerek, göçmenlere sağlık hizmeti vermemenin uzun vadede daha yüksek maliyetlere ve hastalık yayılmasına neden olacağını vurguladı. Ayrıca, Bardella’nın göçmen karşıtı duruşunun tarihsel olarak çelişkili olduğunu belirtti.
Laiklik
Laiklik tartışmasında, okullarda abaya yasağı konusu öne çıktı. Gabriel Attal, bu yasağı savunarak “Kamu alanında laikliğin uygulanmasında kararlı olmalıyız,” dedi.
Manuel Bompard, 1905 ayrım yasasının sıkı bir şekilde uygulanmasını savundu ve “Laikliğin tam olarak uygulanması gerekir,” dedi.
Jordan Bardella ise okullarda “İslamcı etkisi” olduğunu iddia ederek daha radikal önlemler alınmasını istedi.
Güvenlik
Gabriel Attal, Fransızların güvenliğinin öncelikli olduğunu vurgulayarak, genç suçlular için kamu hizmeti cezası getirdiklerini belirtti. “16 yaş altı için somut önlemler aldık,” dedi.
Jordan Bardella, hükümeti etkin olmamakla suçlayarak daha sert cezalar talep etti ve suçlu çocukların ailelerinin sosyal ve aile ödeneklerinin kesilmesini önerdi.
Manuel Bompard ise yerel polis uygulamasına geri dönmeyi önerdi ve “Güvenlik sorununu çözmek için mantaliteyi değiştirmeliyiz,” dedi.
Ekoloji ve İklim Değişikliği
Manuel Bompard, iklim değişikliğini “yüzyılın sorunu” olarak tanımladı ve daha cesur önlemler çağrısında bulundu. Özellikle konutların enerji verimliliği üzerine vurgu yaptı ve nükleere karşı olduğunu belirtti.
Jordan Bardella, rüzgar türbinlerine karşı çıkarak mevcut ekoloji politikalarını pahalı ve etkisiz bulduğunu söyledi.
Gabriel Attal ise daha pragmatik ve kademeli çözümlerle ekolojik hedeflere ulaşmayı savundu.